Nghe nhạc qua các thiết bị như DAC, Network Music Player, Musicserver hay các trang chuyên cung cấp nội dung nhạc lossless Tidal, Spotify là xu hướng ngày càng rõ ràng trên thế giới, nó quá thuận tiện cho việc lưu trữ, tìm kiếm các chương trình âm nhạc theo sơ thích, nó chiếm dần sự thiện cảm của người yêu âm thanh. Một số chương trình âm nhạc đã không còn xuất bản dưới dạng đĩa CD mà tất cả sẽ mua các Album nhạc dưới dạng File qua Internet. Một số hãng chuyên sản xuất CD cũng đã đóng cửa các nhà máy sản xuất CD cụ thể như hãng Linn đã đóng cửa dây chuyền sản xuất CD của họ gần như sớm nhất trên thế giới.
Công nghệ sử dụng đĩa CD nghe nhạc đã có tuổi đời xấp xỉ 40 năm, công nghệ này cũng dần bộc lộ nhược điểm ở việc giới hạn lưu trữ thấp mỗi Album CD chỉ lưu được thời gian nhiều nhất đến 80 phút, tiếp theo là phôi đĩa CD bị ảnh hưởng nặng bởi môi trường xung quanh như độ ẩm, ánh sáng hoặc thậm chí do người sử dụng làm xước đĩa dẫn đến việc đọc dữ liệu âm thanh trên CD không chuẩn nữa. Tiếp theo nữa đó là giới hạn của thông số kỹ thuật âm thanh lưu trữ trên đĩa cũng không được cao như các file nhạc số với các định dạng Hi Res hay DSD.
Có 2 thông số tiêu biểu và rất quan trọng trong công nghệ lưu trữ âm thanh trên CD đó là Tần số lấy mẫu ( Sample Rate ) chỉ được 44,1Khz trong khi các File DSD có thể lên đến 11,2 Mhz ( thông số 11,2Mhz hơn 256 lần thông số 44,1Khz, đơn giản hãy thử lấy 44,1 nhân với 256 sẽ ra 11,2Mhz) hoặc các file Hi res cũng đạt đến 384Khz.
16Bit là (Bit depth) là độ sâu của trường âm thanh của CD trong khi đó các File Hi res có thể lưu ở độ sâu trường âm thanh đến 32Bit, độ sâu của 1 File DSD chỉ 1Bit nhưng bù lại tần số âm thanh lại cao gấp 256 lần thậm chí 512 lần.
Chú thích về 2 thuật ngữ Sample rate và Bit Depth như sau:
"Tần số lẫy mẫu (Sample rate): Hiểu 1 cách đơn giản, trong 1 giây nhạc sẽ được chia làm 44,100 điểm và khi nối 44,100 điểm lại chúng ta sẽ được một đường cong gần nhất với biểu đồ hình SIN của âm thanh. Tần số lấy mẫu càng cao thì đường cong càng mềm mại và gần với âm thanh gốc.
Những ai đã từng chơi CD đều thấm thía cảm xúc khi trả tiền mua 1 Album CD nhiều khi chỉ để nghe đúng được 1 bài, rồi muốn nghe bài khác lại phải đứng dậy để ra thay đĩa CD mới nghe tiếp được các bài yêu thích tiếp theo, với nhạc số ( lossless ) sự bất tiện này đã được loại bỏ bởi chỉ cần bỏ tiền mua 1 bài yêu thích trong Album đó, các bài yêu thích có thể lập riêng thư mục yêu thích trên các thiết bị nghe nhạc số để không phải liên tục đứng lên ngồi xuống để thay đĩa CD.
Trong giới chơi âm thanh vẫn còn rất nhiều quan điểm là chơi CD không phải là chơi nhạc số chỉ có những người chơi File nhạc số qua các DAC mới là chơi nhạc số, tuy nhiên để hiểu rõ hơn thì CD cũng là nhạc số, đầu CD cũng là 1 DAC nghe nhạc chỉ khác nhau là phương thức lưu trữ file và cách đọc file khác nhau, CD lưu trữ dữ liệu âm thanh đã được số hóa trên vật liệu đặc biệt tráng trên tấm nhựa và phải dùng tia laser để đọc lại dữ liệu qua việc dùng mô tơ cho đĩa nhựa quay ở vận tốc lớn, quá trình sai số hoàn toàn có thể sảy ra do việc mắt đọc laser kém hoặc bộ cơ vận chuyển vòng quay của đĩa CD không chuẩn gây rung lắc dẫn đến việc mắt đọc bị sai. Tất cả các thông số đọc được sẽ được chuyển về bộ phận giải mã là các Chip DAC lúc này thì quá trình giải mã của CD hay của các DAC chơi nhạc số là hoàn toàn giống nhau, tất cả các thông số đều được giải mã và chuyển ra tín hiệu âm thanh dạng sóng ( analog )
Quá trình lưu các file nhạc số cũng vậy, các file nhạc cũng được số hóa và lưu trên ổ cứng, thẻ nhớ hoặc hiện nay có ổ cứng thể rắn SSD cực kỳ tốt cho việc lưu trữ file nhạc vì nó không phải dùng đến mô tơ quay tốc độ cao để đọc dữ liệu, tránh sai số, tránh các xung nhiễu do mô tơ gây ra.
Để so sánh 2 phương thức đọc dữ liệu nhạc số giữa CD và file thì cách đọc file bằng các DAC có phần tối ưu hơn ở việc bỏ được quá trình dùng mô tơ hỗ trợ phần cơ của CD gây rung lắc, gây nhiễu điện từ cho tín hiệu âm thanh. Tiếp theo là file nhạc số được lưu ở nhiều định dạng với thông số kỹ thuật cao hơn CD đến cả trăm lần cũng là lợi thế.
File nhạc có thể lưu trữ ở nhiều nơi, không bị phụ thuộc vào tuổi thọ, việc biên soạn điều hành các danh mục âm nhạc yêu thích bằng phần mềm tối ưu và khoa học hơn rất nhiều việc phải đóng một kệ chứa CD.
Bài viết này không có ý định dìm cách chơi CD của người yêu âm thanh mà chỉ phân tích đưa ra các thông số kỹ thuật, các tiện lợi mà nhạc số đem lại. Âm nhạc là cảm nhận, và cảm nhận là chủ quan nên mỗi người có khẩu vị riêng của mình không ai có thể dùng lý lẽ hay thông số kỹ thuật để áp đặt được.
Tham khảo thêm tính năng của các định dạng âm thanh như DSD, FLAC hay WAV tại đây
Xem thêm : Những DAC nghe nhạc losless hay nhất
Xem thêm: Nơi bán nội dung nhạc số lossless dsd lưu trữ trên ổ cứng mọi dung lượng
Mời quý vị và các bạn xem Video Clip nội dung bố cục 1 ổ cứng chứa nhạc Lossless, DSD, Hires Album của Vinhstudio.