Hãy cùng nhau tìm hiểu xem Gain và Volume khác nhau thế nào trong khi sử dụng các thiết bị liên quan đến âm thanh qua bài viết của Vinhstudio !

Gain và Volume khác nhau thế nào ?

Có quá nhiều người chơi âm thanh, đam mê âm thanh thậm chí là các nghệ sỹ chơi nhạc trong dàn nhạc khi được hỏi Gain (độ lợi) và Volume (âm lượng) là gì và khác nhau thế nào thì có đến 95% khá mù mờ về 2 thuật ngữ này, giống hệt như khi ta hỏi ai đó là trên đồng 10 đô la có in hình ai vậy thì hầu như không ai biết hoặc rất ít người biết chính xác.
Các nghệ sỹ Guitare hoặc các tay Guitare Bass sử dụng núm vặn Gain mọi nơi mọi lúc nhưng nhiều nghệ sỹ sẽ rất khó nói cho bạn biết chính xác và rõ ràng Gain là gì và nó liên quan thế nào đến âm lượng. 

Gain được ký hiệu bằng dB nó là đại lượng để chỉ độ lớn của âm lượng ở tầng tiền khuếch đại, nói đơn giản hơn đó là những đại lượng có khả năng kiểm soát âm lượng đầu vào trước khi những tín hiệu này được Ampli khuếch đại để đưa âm thanh ra loa. Điều khác biệt giữa Volume và Gain đó là khi ta tăng âm lượng của Gain sẽ dẫn đến việc tông và màu sắc âm thanh thay đổi (âm sắc) thậm chí nó còn làm thay đổi cả tần số của tín hiệu. Còn việc thay đổi âm lượng trên Volume chỉ đơn giản là tăng âm lượng cho âm thanh lớn hơn hoặc bé đi với công suất của Ampli. 

Chúng ta sẽ sử dụng 1 ví dụ về cây đàn Guitare điện để làm rõ hơn về thuật ngữ Gain trong âm thanh. Người chơi Guitare điện sẽ có 1 thiết bị Guitare Ampli đây là bộ phận preampli (ampli tiền khuếch đại)  có tác dụng khuếch đại tín hiệu âm thanh vô cùng nhỏ từ cây Guitare điện và tín hiệu này sau đó mới được chuyển ra Ampli lớn của hệ thống âm thanh. Khi người nghệ sỹ Guitare tăng Gain lên tới những mức rất lớn lúc đó sẽ xảy ra hiện tượng overdrive/distortion của tiếng Guitar, có nghĩa là tăng mức Gain lớn quá ở tầng tiền khuếch đại ở Ampli của Guitare sẽ làm vỡ tiếng Guitare khi được khuếch đại trên Ampli tổng, hiện tượng này sẽ tạo ra cái gọi là Analog Clipping. 

Gain quá lớn tác động đến việc quá tải tín hiệu (overload) dẫn đến âm thanh bị Clipping. Gain (độ lợi) là âm lượng đầu vào của giai đoạn tiền khuếch đại, điều chỉnh Gain sẽ tạo ra những thay đổi về âm lượng tổng thể ( thuật ngữ Gain và Volume thường gây ra nhầm lẫn cho nhiều người ).

Chúng ta chỉ cần nhớ 2 điều đơn giản là Gain tác động đến âm sắc của tín hiệu âm thanh còn Volume ảnh hưởng đến âm lượng.