Màn chiếu phim HD-3D những kinh nghiệm quan trọng để có thể chọn được màn chiếu phù hợp tốt nhất.

Ngoài việc đã lựa chọn được 1 chiếc máy chiếu ưng ý về mặt kỹ thuật cũng như giá cả tốt thì việc tiếp theo cũng chẳng kém phần quan trọng đó là tìm một chiếc màn chiếu tối ưu nhất cho hệ thống phòng chiếu phim phù hợp với căn phòng điều không phải ai cũng có nhiều trải nghiệm để quyết định cho đúng nhất. Hôm nay VINHSTUDIO sẽ có vài đôi lời kinh nghiệm để cùng bổ sung thêm góc kiến thức giúp việc chọn mua màn chiếu thuận lợi và tự tin hơn.

Chúng ta vẫn hay lầm tưởng rằng cứ mua máy chiếu về phóng lên một bức tường trắng và bằng phẳng là đã có thể thưởng thức được phim ảnh rồi nhưng quan niệm đó chỉ hợp lý với dòng máy chiếu văn phòng chuyên để phục vụ mục đích hội họp, giảng dạy. Khoảng vài năm trở lại dòng máy chiếu full HD-3D chuyên giải trí gia đình đặc biệt đã không ngừng phát triển để theo kịp với các loại Tivi tân tiến, thậm chí chất lượng hình ảnh đã vượt trội chất lượng của một chiếc Tivi hiện đại nhất.  Tương lai Tivi sẽ chỉ dùng để xem thời sự, những sự kiện hàng ngày nhưng để thưởng thức sự mượt mà và tinh tế của chất phim điện ảnh đảm bảo máy chiếu giải trí sẽ hơn hẳn Tivi, ngoài ra kích thước lớn của màn hình máy chiếu cũng sẽ làm chúng ta thấy thích thú hơn rất nhiều.

Màn chiếu dùng để xem phim HD thông thường có tỷ lệ hình ảnh 16:9, hoặc rộng hơn là màn chiếu có tỷ lệ đến 23:9, màn văn phòng có tỷ lệ 4:3 (Một màn chiếu văn phòng kích thước 150 Inch chỉ lớn bằng màn chiếu giải trí có kích thước khoảng 120 Inch) vậy việc đầu tiên là chúng ta phải chọn màn 16:9 chứ không phải màn 4:3. Một số địa chỉ bán màn chiếu họ sẽ không nói cho chúng ta biết là màn họ bán màn chiếu tỷ lệ gì mà chỉ nói số Inch để chúng ta chọn, cứ số Inch lớn là tiền đắt hơn.



Tiếp theo chúng ta sẽ lựa chọn màn chiếu cố định, màn chiếu kéo tay hay màn chiếu có Motor tự quấn màn lại. Trước tiên ta phải xem khu vực để màn chiếu của chúng ta thuận lợi thế nào để việc lựa chọn màn cho hợp lý. Theo kinh nghiệm của VINHSTUDIO thì những căn phòng nào khu vực để màn chiếu không có cửa sổ, không bị ảnh hưởng việc đi lại thì ta nên nghĩ đến loại màn cố định (còn gọi là: Màn Fixed Frame). Nếu căn phòng có cửa số phía để màn chiếu chúng ta chọn màn treo lên tường hoặc lên trần để khi không xem phim chúng ta quấn màn lại trả lại không gian cho cửa sổ thoáng mát. Trong việc chọn màn treo thì chúng ta chọn màn treo kéo tay hoặc màn chiếu điện có motor tự kéo. Hãng màn nào cũng sẽ có màn kéo tay và màn điện, màn điện đắt hơn khoảng 50% so với màn kéo tay. Ưu điểm của màn kéo tay là giá thành rẻ, luôn chủ động trong việc sử dụng màn không phụ thuộc nguồn điện hay các yếu tố kỹ thuật khác nhưng nhược điểm là mỗi lần kéo lên xuống phải có ghế cao để kéo màn, và phải điều chỉnh vị trí sao cho hợp với tầm chiếu hình của máy chiếu. Màn điện tiện lợi hơn vì ấn nút là màn tự động hạ xuống đúng vị trí máy chiếu cần chiếu, nhược điểm là nếu động cơ trục trặc phải nhờ kỹ thuật đến hạ và nâng màn lên. (Màn chiếu rẻ tiền hay bị lỗi hơn màn của các hãng nổi tiếng).

Tiếp theo là vị trí treo máy chiếu ảnh hưởng trực tiếp đến kích thước chọn màn, máy chiếu HD phổ thông màn 100 Inch vị trí treo máy chiếu dao động trong khoảng 3 mét (Khoảng cách từ màn chiếu đến vị trí ống kính máy chiếu), màn 120 Inch nên có khoảng cách khoảng 4 mét, màn 150 Inch phải có khoảng cách chừng 6 mét. Có một số máy chiếu đặc biệt có thể chiếu gần do thấu kính có biên độ Zoom lớn ví dụ màn 100 Inch nhưng khoảng cách chỉ cần 2 mét. Nhà có quạt trần và đèn chùm cần tính toán trước khi lựa chọn mua màn chiếu.

2 năm về trước rộ lên phong trào độ màn chiếu Bạc để xem phim 3D, màn chiếu bạc có lợi thế cho hình ảnh sáng hơn nhưng cũng có nhược điểm là đắt tiền và không thích hợp cho việc xem phim HD thông thường. Màn chiếu bạc thích hợp cho các rạp chiếu phim 3D dùng để kinh doanh vì khi kinh doanh ta thường chiếu phim 3D theo công nghệ phân cực dùng hai máy chiếu cùng lúc, công nghệ chiếu 3D phân cực hình ảnh phim bị tối đi nên cần có màn bạc để bổ sung độ bắt sáng tốt hơn (gain cao hơn). Màn bạc khi sử dụng để chiếu phim HD bằng các máy chiếu đời mới có độ sáng tốt sẽ gây hiện tượng hình ảnh bị lóa, ánh sáng bị hội tụ nhiều ở phần giữa màn. Việc chọn màn bạc ,màn xám hay màn trắng phụ thuộc vào căn phòng của chúng ta, nếu phòng xem bị hở nhiều ánh sáng từ bên ngoài thì nên chọn màn trắng, hoặc màn bạc, nếu phòng xem phim khống chế được ánh sáng tốt thì ta chọn màn xám có độ gain vừa phải khi xem phim sẽ sâu hơn vì màn xám ít bị ánh sáng tạp tác động làm giảm độ tương phản.

Tổng hợp lại một số tiêu chí lựa chọn màn chiếu phim HD, phim 3D ta cần chú ý một vài điểm chính đó là:
- Tỷ lệ màn (4:3 hay 16:9)
- Màn kéo tay hay màn điện
- Kích thước màn hình phù hợp với phòng chiếu phim, phù hợp với vị trí của máy chiếu.
- Tìm hiểu độ sáng của phòng chiếu để chọn màn chiếu Bạc, màn chiếu xám hay màn chiếu trắng.
- Chất lượng vải màn nên dày và mịn ở các màn kéo tay, dày vừa phải ở các loại màn điện như màn chiếu điện Tab Tension,  chú ý thông số kỹ thuật như thông số Gain của màn chiếu.

Tiếp theo VINHSTUDIO sẽ đi sâu hơn vào thông số kỹ thuật, ưu nhược điểm của từng loại màn chiếu, các kỹ năng bổ sung kinh nghiệm hiểu biết  về màn chiếu.

- Màn cố định (Fixed Frame) màn chiếu cố định được sử dụng nhiều trong các rạp chiếu phim chuyên nghiệp hoặc những gia đình có phòng giải trí riêng biệt với phòng ở. Ưu điểm của màn cố định là luôn phẳng, chất lượng màn ít bị suy giảm theo thời gian. Nhược điểm là phải lắp cố định, thay đổi vị trí chiếu gần như không thể.



- Màn chiếu màu xám: hầu hết các phòng chiếu phim gia đình hiện nay trang bị màn xám, tại sao lại như vậy? Về lý thuyết màu trắng hấp thụ và phản chiếu trung thực các màu sắc, sự sai lệch về gam màu rất ít, các phòng chiếu phim lớn, rạp hát thường sử dụng màn trắng để chiếu phục vụ khan giả mang đến độ trung thực cao nhất. Màn xám được sử dụng đa số trong phòng chiếu phim gia đình vì nó kiểm soát tốt hơn với ánh sáng phản xạ từ môi trường bên ngoài như ánh sáng lọt vào từ cửa sổ, từ tường nhà, từ các bức tranh dội ánh sáng vào màn. Phòng chiếu phim gia đình ít khi có thể khống chế được hoàn toàn ánh sáng từ bên ngoài tác động vào đây chính là nguyên nhân làm hỏng độ tương phản của hình ảnh, nếu dùng màn xám việc thể hiện độ tương phản sẽ tốt hơn màn trắng, ở màn chiếu màu trắng các cảnh quay có màu đen nó sẽ bị biến thành các màu xám lờ nhờ, sử dụng màn xám ta sẽ thấy cảnh phim tối hơn một chút, nhưng bù lại độ tương phản, màu sắc của phim sâu hơn rất nhiều, màu đen sẽ sâu thăm thẳm. Màu xám trong màn chiếu được pha trộn bởi 3 màu cơ bản: Đỏ, xanh lá cây và xanh dương với tỷ lệ chính xác tuyệt đối để tránh gây hiện tượng lệch màu. Màu xám sau khi được pha chế được gọi là màu trung tính. Màn chiếu xám trung tính sẽ phản xạ 3 màu cơ bản rất mạnh và hấp thụ những màu sắc tạp còn lại điều này tạo nên gam màu sâu đậm hơn.
Việc chọn màn chiếu xám hay màn trắng là tùy gu và cách cảm nhận phim ảnh của mỗi người, trước khi chọn mua nếu cẩn thận hơn ta nên nhờ người có kinh nghiệm đến  trực tiếp quan sát thậm chí đo độ sáng của phòng để đưa ra quyết định nên chọn thế nào cho hợp lý để có chất lượng phim ảnh tốt nhất




- Màn chiếu Bạc:
Màn chiếu Bạc được ứng dụng từ thủa khai sinh ra nền điện ảnh lúc đó công suất đèn chiếu còn hạn chế các nhà khoa học đã nghiên cứu ra màn chiếu phủ chất liệu nhôm hay Bạc để giúp tăng cường độ phản xạ của ánh sáng bề mặt màn chiếu. Ngôi sao màn bạc (Star of silver screen) từ ngữ đó được chúng ta sử dụng bắt nguồn chính từ việc sử dụng màn chiếu chất liệu bạc. Màn chiếu bạc giữ lại tính phân cực của ánh sáng khi phản chiếu vào màn. Để đảm bảo chất lượng của phim 3D tỷ lệ tách hình phải lớn hơn 130:1, nếu ta nhắm mắt trái thì mắt phải quan sát thấy hình ảnh phát ra từ máy chiếu bên phải rõ hơn hình ảnh phát ra từ máy chiếu bên trái hơn 130 lần và ngược lại, hiện tượng bóng ma (crosstalk) thấp ở mức chấp nhận được.

Ngày nay với sự ra đời của các máy chiếu Rạp hiện đại người ta chuyển sang dùng màn màu trắng, màn trắng giảm thiểu được hiện tượng lóa hình ở giũa màn ảnh hay còn gọi là hiện tượng Hot spot. Góc nhìn của màn trắng tốt hơn màn xám. Màn chiếu bạc hôm nay chỉ sử dụng trong việc chiếu phim 3D với công nghệ phân cực vì có thông số Gain rất cao nên không phù hợp khi xem phim HD, việc thưởng thức phim điện ảnh thông thường chỉ dùng màn trắng và màn xám.

- Màn chiếu điện Tab Tension:

Màn chiếu điện của hãng chuyên sản xuất màn chiếu Grandview

Màn chiếu điện có hai loại là màn chiếu điện thường và màn chiếu điện có tên gọi Tab Tension. Màn chiếu điện dòng Tab Tension đặc biệt hơn ở việc dùng các dây kéo hai bên màn khi màn hạ xuống các dây thít hai bên sẽ căng ra để màn chiếu phẳng tuyệt đối, ở phần dưới của màn là một thanh sắt nặng bằng chiều ngang của màn cũng sẽ căng màn theo chiều dọc để màn có có 4 hướng được căng  tốt nhất. Màn Tab Tension nhược điểm là loại màn chiếu có giá cao nhất trong các loại màn chiếu, bù lại thì hình ảnh thể hiện được tốt hơn khi màn chiếu được căng phẳng tuyệt đối



- Độ Gain của màn chiếu cũng nên chú ý khi chọn mua màn chiếu,  thuật ngữ này gây khá nhiều nhầm lẫn cho người sử dụng nhất là những ai đang quan tâm tìm hiểu về máy chiếu giải trí. Gain là thông số của việc phản xạ ánh sáng của màn chiếu. Gain càng cao thì độ phản xạ ánh sáng càng lớn. Màn chiếu có thông số Gain = 1 sẽ có độ phản chiếu ánh sáng ngang bằng với 1 tấm bảng trắng muốt. Thông thường các màn chiếu matte white có thông số Gain bằng 1. Một màn chiếu có Gain là 1.5 sẽ có độ phản xạ ánh sáng hơn 50% so với màu trắng. Màn chiếu có Gain 0.8 sẽ có độ phản xạ ánh sáng chỉ bằng 80% của màu trắng. Vậy màn chiếu có gain càng cao thì càng tốt? Điều này cũng đúng và cũng không đúng. Gain lớn sẽ cho hình ảnh sáng hơn nhưng sẽ gây hiện tượng Hot spot đó là tại trung tâm của màn hình sẽ bị sáng hơn nhiều các vùng xung quanh. Hiện tượng hay gặp nữa ở màn có Gain cao là sự phản xạ của ánh sáng vào các hạt bắt màu trên màn hình sẽ tạo thành các đốm sáng lấp lánh tóe ra như  những ngôi sao. Các ngôi sao lấp lánh này sẽ xuất hiện ở một số vị trí ngồi xem gây tức mắt và khó chịu. Thông số Gain chỉ mang tính tham khảo vì các nhà sản xuất cũng không đưa ra thông số chính xác, ít khách quan. Tốt nhất là nhờ các chuyên gia tư vấn, hoặc mua màn chiếu của các hãng nổi tiếng chuyên sản xuất màn chiếu như Grandview, Dalite, Regent … tốt hơn nữa nên đến các Showroom chuyên DEMO phòng chiếu phim chuyên nghiệp để tự quyết định bằng chính cảm nhận của mình.

- Màn chiếu cong có thực sự cần thiết không khi trang bị trong phòng chiếu gia đình?



Màn chiếu có Gain càng cao thì góc nhìn sẽ bị hẹp lại, chính vì vậy các màn chiếu có Gain cao sẽ thường phản chiếu ánh sáng ngược lại theo hướng của nguồn phát. Màn chiếu trắng thường hay bị suy giảm độ sáng ở các phần bên biên của màn, đặc biệt là các màn chiếu khổ lớn như ở rạp chiếu phim, để khắc phục hiện tượng này rạp chiếu họ sẽ bẻ cong màn hình để ánh sáng phản chiếu nhiều hơn hai bên cạnh màn, độ sâu của màn cong bằng 5% chiều ngang của màn chiếu. Ví dụ màn chiếu rộng 20 mét thì sẽ cong vào điểm sâu nhất là 1 mét. Từ thực tế trên phòng giải trí gia đình hoàn toàn không cần nghĩ đến màn cong, chỉ ở không gian lớn màn cong mới cần thiết, và thậm chí màn cong chỉ thích hợp phim ảnh ở tỷ lệ 22:9 trở lên.

- Những tiêu chuẩn về độ sáng cho màn hình máy chiếu:
Khi nói về máy chiếu ta thường hay nghĩ đến cường độ sáng của máy chiếu của bóng đèn chiếu mà không để ý đến cường độ sáng đo được ở màn chiếu. Vậy độ sáng của màn chiếu thế nào là chuẩn và thông số kỹ thuật nào thể hiện ánh sáng của màn chiếu? Các rạp chiếu phim chuyên nghiệp đều tuân thủ theo tiêu chuẩn BS (British Standard) Độ sáng tiêu chuẩn cho màn chiếu được chiếu bằng máy chiếu kỹ thuật số là 14 +/-3 fL (foot Lambert) và máy chiếu bằng phim 35 ly (phim nhựa) là 16fL. Các máy chiếu phim HD-3D gia đình hiện nay đều đáp ứng tiêu chuẩn này, thậm chí có những máy còn vượt cả 18fL.

Máy chiếu văn phòng sở dĩ có độ sáng cao vượt trên cả tiêu chuẩn BS vì thường hay chiếu trong môi trường sáng, có bật đèn trong phòng và người xem thường không liên tục quan sát màn hình như máy chiếu giải trí, nếu xem phim liên tục với độ sáng cao có thể ảnh hưởng đến thị lực. Vì cần phải đạt độ sáng cao nên các máy chiếu văn phòng phải hy sinh bỏ độ tương phản và độ chính xác của màu sắc đi mà hai yếu tố này lại rất quan trọng trong thưởng thức phim ảnh. Máy chiếu giải trí ngược lại vì phải đạt độ tương phản và sự chính xác của màu sắc nên không có độ sáng cao như máy chiếu văn phòng, tuy nhiên gần đây các máy chiếu giải trí cao cấp cũng đã thêm các dòng máy có cường độ rất tốt trên 2500 Ansi Lumens mà vẫn có độ tương phản và màu sắc trung thực.

Nguồn:VINHSTUDIO - www.phimhd1080.com
http://phimhd1080.com/tin-tuc/man-chieu-phim-hd-3d-nhung-kinh-nghiem-quan-trong-de-co-the-chon-duoc-man-chieu-phu-hop-tot-nhat--t21.html