Khi so sánh Ampli đèn và Ampli bán dẫn, đặc biệt là về công suất ra loa, nhiều người chơi âm thanh vẫn thường cảm thấy rằng Ampli đèn mặc dù có công suất ra loa tương đương với Ampli bán dẫn, nhưng âm thanh từ Ampli đèn lại có cảm giác "khỏe hơn". Thực tế là công suất ra Loa của cả 2 loại Ampli này là giống nhau, sự khác biệt chủ yếu đến từ cảm giác về chất âm mà mỗi loại Ampli tạo ra.
Bài viết này sẽ giải thích lý do tại sao mọi người lại có cảm giác Ampli đèn "khỏe hơn", cũng như phân tích những yếu tố liên quan đến loa và biến dạng âm thanh của mỗi loại Ampli.
Một trong những yếu tố quan trọng giúp Ampli đèn tạo cảm giác âm thanh "khỏe hơn" là sự xuất hiện của biến dạng hài (harmonic distortion). Khi Ampli đèn khuếch đại tín hiệu, quá trình này không phải lúc nào cũng hoàn hảo. Các biến dạng hài này, mặc dù là một yếu tố không mong muốn trong lý thuyết, nhưng nó lại tạo ra một thứ âm thanh đặc trưng, ấm áp và dễ nghe. Những biến dạng này làm cho âm thanh nghe có chiều sâu và có cảm giác "sống động", khiến người nghe cảm nhận âm thanh từ Ampli đèn mạnh mẽ hơn mặc dù công suất đầu ra thực tế không cao.
Biểu đồ trên mô tả hiện tượng clipping trong tín hiệu âm thanh, với ba phần chính: normal, soft clipping và hard clipping.
Normal (Tín hiệu bình thường): Đây là tín hiệu âm thanh được khuếch đại mà không gặp phải hiện tượng clipping, có dạng sóng hình sin chuẩn, thể hiện tín hiệu âm thanh tự nhiên.
Soft Clipping (Clipping mềm): Khi tín hiệu vượt qua mức giới hạn mà Ampli có thể xử lý, nhưng quá trình clipping không đột ngột mà dần dần. Clipping mềm thường xảy ra ở Ampli đèn, đặc biệt là khi biến dạng hài xuất hiện. Điều này tạo ra một âm thanh ấm áp và dễ nghe, ít gây khó chịu.
Hard Clipping (Clipping cứng): Đây là hiện tượng clipping đột ngột, khi tín hiệu bị giới hạn một cách thẳng đứng. Điều này thường xảy ra ở Ampli bán dẫn khi chúng hoạt động vượt quá khả năng xử lý. Hard clipping tạo ra âm thanh nghe rất khó chịu, đặc biệt khi Ampli không còn đủ khả năng khuếch đại tín hiệu một cách mượt mà.
Tại sao biến dạng lại tạo cảm giác êm dịu tự nhiên? Khi Ampli đèn hoạt động ở mức công suất cao, nó tạo ra các biến dạng hài bậc thấp (thứ hài) làm cho âm thanh trở nên dễ chịu và mượt mà hơn. Những biến dạng này có thể được tai người cảm nhận như một sự nâng cao "mạnh mẽ" của âm thanh. Chính sự hiện diện của các tần số hài này giúp tăng cảm giác về sự tự nhiên và mạnh mẽ trong âm thanh, đặc biệt là ở các dải tần thấp và trung.
Biểu đồ trên so sánh ba dạng tín hiệu âm thanh:
Tín hiệu gốc là sóng hình sin không bị biến dạng, thể hiện âm thanh tự nhiên.
Ampli đèn (soft clipping): Khi tín hiệu vượt ngưỡng, Ampli đèn tạo ra biến dạng nhẹ và dần dần, khiến âm thanh ấm áp và mượt mà. Đây là lý do Ampli đèn được ưa chuộng vì âm thanh dễ nghe và ít khó chịu.
Ampli bán dẫn (hard clipping): Khi tín hiệu vượt quá khả năng của Ampli bán dẫn, tín hiệu bị cắt đột ngột, tạo ra biến dạng mạnh và âm thanh khó nghe, thiếu mượt mà.
Ampli đèn mạch Single Ended (SE) thường có công suất ra loa thấp, nhưng lại tạo ra chất âm rất đặc biệt nhờ vào sự biến dạng này. Ampli SE thích hợp với các loa có độ nhạy cao và trở kháng cao, vì vậy âm thanh từ Ampli này mang đến cảm giác "mạnh mẽ" dù công suất thực tế có thể chỉ là vài Watt.
Ampli đèn mạch Push Pull có công suất lớn hơn và ít biến dạng hơn so với Ampli SE, vẫn mang lại chất âm ấm áp và dễ chịu, có chiều sâu và "sức mạnh" hơn.
Ampli đèn Cayin Jazz 100 có giá cực tốt tại Vinhstudio
Ampli bán dẫn (bao gồm Ampli Class A và Ampli Class AB và Class D) cung cấp công suất ổn định hơn và hiệu suất cao hơn so với Ampli đèn. Ampli bán dẫn không có những biến dạng hài như Ampli đèn, điều này dẫn đến chất âm nghe chi tiết hơn và chính xác hơn đôi khi chính điều đó lại làm cho người nghe cảm thấy mất đi sự tự nhiên như khi nghe âm thanh trên Ampli đèn .
Ampli Class A: Cung cấp công suất ổn định, ít biến dạng và có khả năng tái tạo âm thanh rất chính xác, đặc biệt là ở dải tần cao. Tuy nhiên, âm thanh từ Ampli Class A đôi khi thiếu đi sự ấm áp và mượt mà mà Ampli đèn có thể tạo ra.
Ampli Class AB: Được thiết kế để kết hợp giữa Class A và Class B, giúp cung cấp công suất lớn hơn mà vẫn duy trì chất âm chính xác. Tuy nhiên, Ampli Class AB không tái tạo sự "ấm áp" của Ampli đèn, mặc dù công suất ra loa có thể mạnh.
Ampli bán dẫn không tạo ra biến dạng hài mềm mại như Tube Ampli, do đó âm thanh sẽ chính xác và sạch sẽ hơn, nhưng thiếu đi phần nào sự tự nhiên và cảm giác "Analog". Những yếu tố này khiến Ampli bán dẫn thích hợp cho những người yêu thích âm thanh sạch sẽ, chi tiết và trung thực.
Power Ampli Class A Eversolo AMP-F10 giá tốt tại Vinhstudio
Một yếu tố quan trọng giúp giải thích tại sao Ampli đèn lại có cảm giác mạnh mẽ hơn mặc dù công suất đầu ra giống nhau phần nào cũng là do loa nghe nhạc mà chúng thường ghép cùng.
Ampli đèn thường được ghép với loa có độ nhạy cao (trên 91dB) và trở kháng cao (trên 8 ohm). Các loa này dễ dàng phát huy tối đa công suất từ Ampli đèn, giúp âm thanh to hơn và mạnh mẽ hơn dù công suất đầu ra thực tế chỉ ở mức thấp.
Loa Klipsch RP-6000F II chính hãng rất thích hợp ghép với Ampli đèn có giá cực tốt tại Vinhstudio
Ampli đèn hoạt động tốt nhất với loa có trở kháng cao (trên 8 ohm) và độ nhạy cao (trên 91 dB). Với những loa này, Ampli đèn có thể dễ dàng khuếch đại âm thanh, tạo ra âm lượng lớn và dễ dàng nghe được cảm giác "mạnh mẽ".
Trong khi đó, Ampli bán dẫn có thể dễ dàng ghép với loa có độ nhạy thấp và trở kháng thấp (dưới 8 ohm, thậm chí 4 ohm). Tuy nhiên, những loa này yêu cầu công suất gấp đôi để tạo ra âm lượng tương đương với loa có độ nhạy cao và trở kháng cao.
Điều này giải thích tại sao với các loa 4 ohm và độ nhạy thấp dưới 88 dB, Ampli bán dẫn thường không tạo ra âm thanh mạnh mẽ như Ampli đèn, mặc dù công suất đầu ra có thể tương đương.
Trên thực tế, Ampli đèn và Ampli bán dẫn có thể có công suất ra Loa tương đương nhau, nhưng sự khác biệt chủ yếu đến từ cảm giác chất âm. Ampli đèn tạo cảm giác mạnh mẽ nhờ vào sự biến dạng hài đặc trưng, giúp âm thanh nghe mượt mà và ấm áp hơn. Bên cạnh đó, việc Ampli đèn thường ghép với loa có độ nhạy cao và trở kháng cao giúp âm thanh dễ dàng có âm lượng lớn cho cảm giác mạnh mẽ hơn.
Ngược lại, Ampli bán dẫn, mặc dù có công suất ra ổn định và chi tiết hơn, nhưng khi ghép với loa có độ nhạy thấp hoặc trở kháng thấp, âm thanh sẽ không mạnh mẽ như cảm giác từ Ampli đèn, vì loa cần nhiều công suất hơn để đạt được mức âm lượng tương đương.
Tóm lại, Ampli đèn mang đến chất âm ấm áp và mạnh mẽ nhờ vào sự biến dạng hài đặc trưng, kết hợp với việc ghép với loa có độ nhạy cao, giúp âm thanh trở nên đầy đặn và dễ nghe hơn. Trong khi đó, Ampli bán dẫn cung cấp âm thanh chính xác và chi tiết hơn, nhưng khi ghép với Loa có độ nhạy thấp, nó có thể thiếu đi sự mạnh mẽ và ấm áp, khiến âm thanh không thể tạo cảm giác "sức mạnh" như Ampli đèn.
Vinhstudio là đại lý phân phối thiết bị âm thanh chính hãng, cam kết mang đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng, được bảo hành dài hạn theo chính sách của nhà phân phối. Tất cả các sản phẩm bán ra tại Vinhstudio đều là hàng mới 100%, đảm bảo nguyên vẹn và hoạt động ổn định.
Nếu quý khách có nhu cầu tư vấn hoặc mua các thiết bị âm thanh chính hãng, hãy liên hệ với Vinhstudio qua số điện thoại 0936.999.663 hoặc đến trực tiếp Showroom của chúng tôi để trải nghiệm sản phẩm thực tế và nhận được sự hỗ trợ tận tình.
Địa chỉ Showroom: 5/307A Phố Bạch Mai - Hà Nội.
Chúng tôi luôn sẵn sàng chào đón quý khách!