Giải thích chuyên sâu về mạch Single Ended và Push Pull trên Ampli đèn

Tìm hiểu về mạch Single Ended và Push Pull

Giải thích dễ hiểu cho người mê Ampli đèn 

Trên hình là 1 chiếc Ampli Đèn thương Hiệu Sun Audio Nhật Bản chạy bóng 2A3 mạch Single Ended 

Đôi dòng về Ampli đèn thương hiệu Sun Audio đến từ Nhật bản

Ampli đèn 2A3 của Sun Audio là một trong những thiết kế Single Ended Triode tinh khiết được giới Audiophile Nhật Bản đánh giá rất cao nhờ chất âm mềm, ấm và giàu nhạc tính. Sun Audio vốn nổi tiếng với triết lý chế tác thủ công tỉ mỉ, ưu tiên sự trung thực và tự nhiên của âm nhạc, vì vậy phiên bản 2A3 của hãng mang phong cách rất đặc trưng: dải trung ngọt, Vocal đầy đặn và độ tĩnh tuyệt vời. Máy sử dụng cặp biến áp xuất âm Tamradio thương hiệu biến áp Nhật nổi tiếng với khả năng truyền năng lượng sạch, mượt và có chiều sâu, giúp tiếng 2A3 tái hiện đúng chất Triode cổ điển: ấm, nuột và rất “analog”. Một điểm thú vị trên Ampli này là cụm Volume thiết kế dạng dual-mono, mỗi bên một núm điều chỉnh riêng cho từng kênh trái và phải, tối ưu độ cân bằng và mang đến trải nghiệm tinh chỉnh chuẩn Audiophile. Tất cả hòa lại tạo nên một Ampli 2A3 mang tinh thần thuần Nhật mộc mạc, tinh tế, bền bỉ và đậm chất cảm xúc trong từng nốt nhạc.

Vinhstudio hiện đang có 1 chiếc Sun Audio đang sử dụng (chiếc trên hình minh họa) hoàn hảo chơi bóng 2A3 RCA, bóng chỉnh lưu GZ37 của Mullard , 2 bóng lái 6SN7, dàn biến áp xuất âm của thương hiệu Tamradio, Ampli độ thêm cụm Volume Dual-Mono của Mcintosh cực kỳ chất lượng. Ampli kéo các loa độ nhay cao của Altec Lansing, JBL VIntage hay Klipsch đều rất hay. 

Trong thế giới Ampli đèn 2 kiểu mạch được nhắc đến nhiều nhất chính là Single Ended và Push Pull. Đây không chỉ là 2 dạng thiết kế kỹ thuật khác nhau, mà gần như là 2 trường phái âm thanh riêng biệt. Nhiều người mới chơi thường bối rối trước những câu hỏi như Single Ended thực sự có gì hay mà được ca ngợi nhiều đến vậy? Push Pull mạnh hơn nhưng liệu còn giữ được sự nhạc tính và mềm mại đặc trưng của Ampli đèn?

Và vì sao cùng sử dụng bóng 300B mà chất âm của mạch SE và mạch PP lại khác nhau hoàn toàn? Bài viết này của Vinhstudio sẽ đi vào phân tích sâu nhưng với cách giải thích thật dễ hiểu để người yêu Ampli đèn hình dung rõ ràng sự khác biệt giữa 2 mạch này cả về kỹ thuật lẫn cảm xúc âm nhạc. 

Single Ended là gì?

Single Ended (SE) là kiểu mạch trong đó chỉ 1 bóng đèn hoặc một cặp đèn song song đảm nhiệm toàn bộ quá trình khuếch đại tín hiệu. Cả pha dương và pha âm của tín hiệu đều được đưa qua cùng một đường khuếch đại duy nhất không có bước đảo pha hay chia tín hiệu thành 2 nửa rồi ghép lại.

Nhờ tín hiệu chạy liên tục trên một đường thẳng nên mạch Single Ended không xuất hiện hiện tượng cộng hưởng giữa 2 pha, không có lỗi ghép sóng và cũng không bị các sai lệch pha gây méo dạng. Chính sự đơn giản và thuần nhất này mang lại cho Single Ended một chất âm rất riêng sạch theo nghĩa mộc mạc, liền lạc, giàu hài âm bậc thấp và cực kỳ tự nhiên. 

Push Pull là gì?

Trên hình là 1 chiếc Ampli đèn chạy mạch Push Pull sử dụng bóng công suất KT88

Push Pull là dạng mạch trong đó tín hiệu âm thanh được chia làm 2 phần, một bóng đèn xử lý nửa chu kỳ dương và một bóng đèn xử lý nửa chu kỳ âm, sau đó 2 nửa tín hiệu này được ghép lại với nhau trong biến áp xuất âm. Cách khuếch đại chia đôi này giúp mạch Push Pull tạo ra công suất lớn hơn đáng kể so với Single Ended, đồng thời giảm méo vì những sai lệch của 2 pha có xu hướng triệt tiêu lẫn nhau. Nhờ đó mạch Push Pull cho chất âm khỏe, mạnh, tốc độ tốt và khả năng kiểm soát loa vượt trội.

Đây chính là lý do mạch Push Pull thường được sử dụng khi cần kéo các loa khó trị, phòng nghe lớn hoặc khi người chơi ưu tiên nhạc mạnh và cần độ động cao.

Sự khác biệt về chất âm giữa Single Ended và Push Pull

Điều quan trọng nhất để phân biệt 2 dạng mạch này chính là chất âm mà chúng tạo ra. Single Ended sinh nhiều hài âm bậc 2 nên âm thanh luôn mang sắc thái ấm, ngọt và mềm mại, Vocal vì thế trở nên đặc biệt đẹp, nhạc cụ có độ vang tự nhiên, dải trung giàu màu sắc và độ chi tiết vi mô rất tốt.

Sóng hài âm được biểu thị trên đồ họa với hài bậc 2, bậc 3 và bậc 4

Mạch SE thể hiện cực kỳ xuất sắc với Nhạc nhẹ, nhạc Vàng Jazz, Acoustic hay Vocal  những thể loại cần sự truyền cảm và độ mượt. Tuy độ động không lớn, nhưng SE lại có sự tinh tế mà nhiều người mê âm Analog rất khó rời bỏ.

Ngược lại Push Pull có xu hướng triệt tiêu bớt hài âm bậc 2 và tạo ra hài âm bậc 3 mạnh hơn, khiến âm thanh trở nên chắc chắn, khỏe khoắn và có lực, đặc biệt là ở dải trầm nơi Bass được kiểm soát chặt và gọn hơn. Nhờ công suất lớn và khả năng xử lý trở kháng phức tạp, Push Pull dễ dàng kéo các loa khó trị và phù hợp với nhạc nhanh, Rock, Pop hoặc các bản hòa tấu có độ động mạnh. Nói thật ngắn gọn đó là Single Ended nghiêng về cảm xúc và sự mềm mại, còn Push Pull hướng tới sức mạnh, độ động và khả năng kiểm soát toàn dải. 

>>>>> Tham khảo thêm: Hài Âm Là Gì ? <<<<<

Vì sao Single Ended tạo ra nhiều Harmonic bậc 2?

Mạch Single Ended sử dụng 1 bóng đèn duy nhất để xử lý toàn bộ tín hiệu, nghĩa là cả pha dương lẫn pha âm đều đi qua cùng một đường khuếch đại. Khi tín hiệu chạy qua đường đặc tuyến cong tự nhiên của bóng đèn, 2 nửa chu kỳ này không bao giờ đối xứng hoàn toàn, chính sự lệch nhẹ ấy khiến hài âm bậc 2 xuất hiện với lượng rất lớn.

Vì Harmonic bậc 2 tương ứng với quãng 8 trong âm nhạc một trong những khoảng hài hòa nhất mà tai người cảm nhận âm thanh của Single Ended luôn mang sắc thái ấm áp, ngọt ngào, mềm mại và đầy tình cảm. Đây là chất âm đặc trưng mà không một Ampli bán dẫn nào có thể bắt trước trọn vẹn đặc biệt khi nói đến sự tự nhiên và giàu cảm xúc của các Triode chạy SE. 

Vì sao Push Pull lại mạnh hơn?

Mạch Push Pull có ưu thế về sức mạnh vì toàn bộ tín hiệu được chia làm 2 nửa, 1 bóng đèn phụ trách khuếch đại phần pha dương, bóng còn lại xử lý pha âm. Khi 2 nửa tín hiệu này được ghép lại đúng pha trong biến áp xuất âm, công suất của chúng được cộng dồn, tạo ra mức năng lượng lớn hơn nhiều so với Single Ended.

Sự đối xứng giữa 2 nửa tín hiệu cũng giúp triệt tiêu phần lớn harmonic bậc 2 và giảm một nửa lượng méo, từ đó nâng hiệu suất hoạt động lên rõ rệt. Nhờ vậy, Ampli Push Pull cho công suất cao hơn, lực kéo mạnh hơn và dễ dàng điều khiển những đôi loa có độ nhạy thấp, Bass nặng hoặc trở kháng phức tạp.

Tuy mạnh mẽ và kiểm soát tốt Push Pull lại bớt đi phần “ngọt” và mềm mại đặc trưng của Single Ended, bởi chính cơ chế đối xứng ấy đã làm mất đi nhiều hài âm bậc 2 yếu tố tạo nên chất Analog giàu cảm xúc của SE. 

Phân tích sâu về nhạc tính của Single Ended và Push Pull

Single Ended luôn được xem là Ampli “tình” vì lượng Harmonic bậc 2 mà nó sinh ra mang lại độ ấm áp và mềm mại rất đặc trưng. Nhờ mạch khuếch đại đơn giản, tín hiệu đi qua Single Ended luôn liền mạch, liên tục, không bị chia nhỏ hay đảo pha nên âm thanh giữ được sự tự nhiên và gần gũi như tiếng nhạc cụ mộc. Chính sự thuần nhất này khiến Vocal trở nên ngọt ngào, Saxophone mềm mại, Guitar mộc giàu cảm xúc và Piano Jazz có độ ngân rất đẹp. Người mê nhạc nhẹ, nhạc mộc hay giọng nữ trữ tình thường bị Single Ended chinh phục vì tính “con người” rất rõ trong âm thanh của nó. 

Ngược lại Push Pull được ví như Ampli “cơ bắp” bởi thiết kế đối xứng của nó tạo ra harmonic bậc 3 mạnh hơn cùng công suất lớn hơn đáng kể. Âm thanh vì thế chắc chắn, khỏe khoắn và giàu lực, tốc độ cũng tốt hơn, độ động lớn hơn và khả năng kiểm soát dải trầm vượt trội. Khi cần thể hiện nhạc mạnh, tiếng trống nhanh, tiếng Bass sâu hoặc cả một dàn nhạc lớn, Push Pull luôn giữ được sự ổn định và năng lượng.

Đây là lý do người chơi thích Rock, Pop, EDM, hòa tấu hoặc dùng loa khó kéo thường tìm đến Push Pull để đạt độ kiểm soát và sức mạnh cần thiết. 

Kết luận: 

Single Ended cuốn hút nhờ sự đơn giản và nhạc tính tự nhiên còn Push Pull mạnh mẽ nhờ thiết kế đối xứng và công suất vượt trội. Cả 2 đều mang một vẻ đẹp riêng và không có loại nào vượt trội tuyệt đối, lựa chọn phụ thuộc vào gu thưởng thức và hệ thống loa đi kèm. Nếu bạn muốn một chất âm ấm áp, vocal đẹp, cảm giác gần gũi và mộc mạc, Single Ended sẽ là lựa chọn lý tưởng. Ngược lại, nếu bạn cần âm mạnh, lực tốt, khả năng kiểm soát loa lớn và muốn nghe nhiều thể loại nhạc với độ động cao, Push Pull sẽ phù hợp hơn. Khi hiểu rõ “tính cách” của từng mạch, người chơi dễ dàng chọn được Ampli đèn mang lại trải nghiệm đúng với cảm xúc và nhu cầu của mình.

Theo Vinhstudio